การระวังตัวเมื่อต้องลงเรือ หรืออยู่ในบริเวณท่าเรือ

                 8 มิถุนายน 2567 20:08 น. สวัสดียามดึกครับทุกท่าน เมื่อวานเห็นข่าวอุบัติเหตุทางน้ำ เกิดเหตุการณ์มีเรือชนกันกลางแม่น้ำเจ้าพระย บริเวณระหว่างท่าช้างกับวัดระฆัง ประมาณนั้น
                ตามข่าวเรือที่ถูกชนเป็นเรือข้ามฟากระหว่างกรมอู่ทหารเรือและท่าราชวรดิฐ รับส่งข้าราชการทหารเรือ ส่วเรือที่ชนเป็นเรือหางยาวรับส่งนักท่องเที่ยวซึ่งขณะนั้นเป็นนักท่องเที่ยวชาวจีน มีผู้บาดเจ็บสามคนเป็นนักท่องเที่ยวชาวจีน
          ภาพด้านล่างได้มาจาก : ช่องข่าวของ GM 25 ครับ

               จากภาพจะเห็นว่า หัวเรือหางยาวจะทะลุหลังคาเรือข้ามฟากขึ้นไปมากพอสมควร แสดงให้เห็นว่าเรือหางยาวชนด้วยความเร็วพอสมควรประกอปกับน้ำหนักของเรือหางยาวเอง โครงสร้างส่วนหัวของเรือหางยาวมีความแข็งแรงมากนะครับแม้จะเป็นไม้อัดและโครงสร้างไม้ด้านในก็ตาม และหลังคาเรือข้ามฟากของทหารเรือ "น่าจะ" เป็นไม้อัดและเคลือบไฟเบอร์กลาสที่ด้านบน แต่ของจริงเป็นอย่างไรผมก็ไม่ทราบจริงๆครับ ต้องไปเห็นกับตาถึงจะบอกได้ว่าทำด้วยอะไร
               ที่นำข่าวนี้มาทำบทความตอนนี้เพราะนึกถึงตอนที่ทำงานเมื่อสามสิบกว่าปีมาแล้ว ตอนนั้นผมไปดูความคืบหน้าของการต่อเรือบรรทุกซุง(เคยทำบทความลงไว้แล้วครับ)ทุกวัน และช่วงเวลานั้น ที่อู่ก็ได้งานต่อเรือขนาดเล็กอีกหนึ่งลำและใช้แบบที่บริษัท ผมก็เลยต้องดูลำนี้ไปด้วย
               ขนาดของเรือลำนี้ไม่ได้ใหญ่โตเลยครับ เท่าที่จำได้ยาวไม่น่าจะเกิน 7 หรือ 8 เมตรเท่านั้น ติดเครื่องยนต์ของ MAN หนึ่งเตรื่องขับใบจักรหนึ่งชุด จัดว่าเป็นเรือยนต์ขนาดเล็กนั่นเอง ขนาดของเครื่องยนต์ไม่น่าจะเกิน 100 Hp หรืออาจจะมากกว่านั้นเล็กน้อยครับ เรือลำนี้เราเรียกมันในงานนี้ว่า "เรือรับเชือก" มีหน้าที่รับเชือกจากเรือใหญ่ที่จะเข้ามาเทียบท่า หรือเที่ยบทุ่น เพื่อจอดเรือนั่นเอง
               หลายท่านอาจจะสงสัยว่า ทำไมต้องเอาเรือไปรับเชือกด้วย ก็โยนเชือกขึ้นฝั่งมาเลยก็ได้นี่ มันนก็ได้อยู่ครับถ้าเป็นเรือหางยาว เรือสปีดโบท์ หรือเรือประมงที่เราเห็นกัน เพราะเชือผูกเรือเหล่านี้ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางมันเล็กนิดเดียง เท่านื้วก้อยน้วชี้ หรือใหญ่มาหน่อยก็ไม่เกินสองนิ้ว เป็นเชือกไนล่อนซะเป็นส่วนใหญ่เพราะราคาต่อเมตรหรือต่อม้วนค่อนข้างถูกมีน้ำหนักเเบาและเหนียวพอใช้ได้ แต่ถ้าเป็นเชือกผูเรือยอชน์นี่คนละเรื่องเลยครับ เส้นนิดเดียวแต่เหนียวทนแรงดึงได้มากและแน่นอนว่า ราคาก็แพงมากด้วย ประมาณเชือกที่นักปีเขาใช้กันนั่นแหละครับ
            ทีนี้มาดูเชือกผูกเรือใหญ่กันมั่ง ไม่ต้องใหญ่มากก็ได้ครับ เอาที่คุ้นๆตาในแม่น้ำเจ้ายานี่แหละครับเช่นเชือกผูกเรือโป๊ะสีดำๆนั่นแหละครับ ขนาดของเรือโป๊ะพวกนี้จะอยู่ที่ประมาณ ความยาว 40-60 เมตร กว้างก็ประมาณ 7-9 เมตร ตัวเรือลึกประมาณ 3.5-5 เมตร ประมาณนั้นครับ น้ำหนักที่บรรทุกกันก็ประมาณ พันกว่าตันไปจนถึง 2500 ตัน หรืออาจจะมากว่านั้น ก็มีครับ แล้วแต่ขนาดของเรือ เชือกที่ใช้ผูเรือเวลาเที่ยบท่าหรือเทียบกันเองก็จะมีขนาดใหญ่ตามไปด้วย และชนิดของเชือกที่ใช้ก็จะเป็นเชือกมะนิลา ยิ่งเปียกน้ำยิ่งเหนียวและหนักมากขึ้นอีกต่างหาก ราคาต่อหนึ่งเมตรก็หลายอยู่ จำไม่ได้แล้วครับ เส้นผ่าศูนย์กลางของเชือกก็น่าจะประมาณ 3-5 นิ้วได้มั้งครับ ดังนั้นไม่ต้องพูดถึงการเหวี่ยงหรือโยนเชือกเข้าฝั่เลยครับ แทบจะเป็นไปไม่ได้ แค่ลากออกจากม้วนเชือกไม่กี่เมตรก็ตึงมือแล้วครับ
           ภาพข้างล่างมาจาก Google ครับ

        จากภาพจะเห็นเชือกมะนิลาและเชือกไนล่อนหลากหลายขนาด
            การทำงานกับเชือกพวกนี้มีความเสี่ยงสูงมากนะครับ ไม่ว่าเส้นเล็กหรือเส้นใหญ่ เวลามันตึงมากๆจนขาด มันจะสบัดส่วนที่เหลือทั้งสองข้างไปทั่วบริเวณ ถ้าเส้นเล็กหน่อยก็แค่เลือดตกยางออกหรือช้ำๆเท่านั้น แขนขาอาจจะหักได้ แต่ถ้าเส้นใหญ่ๆนี่โดนตรงไหนหักแบบซ่อมไมได้เลยที่เดียวครับ และก็ตายกันมาเยอะแล้ว ในข่าวก็ลงให้เห็นอยู่ กำลังจะปลดเชือกออกจากพุกบนฝั่งให้เรือใหญ่ พอดีในแม่น้ำมีเรือใหญ่อีกลำแล่นมาด้วยความเร็ว เกิดคลื่นมากระแทกตัวเรือที่กำลังจะปลดเชือกพอดี ทำให้เรือโคลงไปมาและดึงเชือกขนาดเท่าแขนจนขาด สะบัดกลับไปโดนคนที่ยืนคอยปลดเชือกตายคาที่ เป็นที่เสียใจของเพื่อนและญาติพี่น้อง
             ข้อควรระวังเวลาไปเที่ยวทางน้ำ "อย่าไปนั่งหรือยืน" บริเวณที่เขาผูกเชือกเรือไว้เด็ดขาดครับ อาจจะถึงตายได้เลยทีเดียว เห็นชอบไปนั่งกันจังบนพุกผูกเชือกเรือบริเวณท่าเรือ ระวังไว้ครับถ้า มีเชือกผูกเรืออยู่ก็อย่าไปใกล้มันเป็นดีที่สุดครับ
           กลับมาเรื่องเรือรับเชือกกันมั่ง ทีนี้คงจะพอทราบกันแล้วใช่ไหมครับว่าทำไมถึงต้องมีเรือไปรับเชือก ไม่ใช่แค่รับอย่างเดียวครับ อาจจะมีเอาเชือกไปส่งที่เรือด้วยก็ได้เหมือนกัน การรับเชือกก็แค่เรือใหญ่ปล่อยเชือกลงมาเท่านั้นแล้วคนเรือก็จะเอาเชือกมาคล้องที่พุกหรือหลักบนเรือเพื่อลากเชือกไปส่งขึ้นฝั่ง ถ้าฝั่งท่าเรือไม่สูงมาก ก็จับเชือกส่งให้คนบนฝั่งได้เลย แต่ถ้าฝั่งหรือท่าเรือสูงมาก บนฝั่งก็จะส่งเชือนำเส้นเล็กๆแต่เหนียวมากๆ ลงมาให้ ผูกกับเชือกใหญ่แล้วคนบนท่าเรือก็จะลากมันขึ้นไปเองครับ ส่วนการไปส่งเชือกให้เรือใหญ่ก็ทำเหมือนกับส่งเชือกขึ้นท่าเรือนั่นแหละครับเหมือนกัน แต่บนเรือใหญ่พอได้เชือกขึ้นไปแล้วลูกเรือก็จะเอาเชือกเส้นใหญ่ๆนั่นไปคล้องกับพุกหรือไม่ก็เอาเข้ากว้านเชือกอีกทีแล้วก็กว้านดึงเชือกขึ้นไปครับ รับรองว่าคนเดียวดึงไม่ไหวแน่นอน
         ทีนี้เมื่อการต่อเรือรับเชือกเสร็จ ปล่อยลงน้ำและแล่นทดสอบจนผ่านการตรวจรับจากผู้ว่าจ้างแล้ว ต้องนำเรือไปส่งยังท่าเรือที่กำหนดไว้ด้วย ระยะทางก็ไม่เท่าไหร่ครับ จาก อู่ต่อเรือแถวๆ ท้ายบ้าน ใกล็ๆหาดอัมรา สมุทรปราการ เข้ามาที่ท่าเรือแถวๆวัดมหาวงษ์ ก่อนถึง โรงเรียนนายเรือ แต่เรือลำนี้มีความเร็วแค่สิบกว่าน๊อตนิดๆ จึงใช้เวลาพอสมควร งานนี้น่าสนุกครับผมหรือจะพลาด ขอติดเรือไปด้วย ตั้งแต่เกิดมายังไม่เคยนั่งเรือเข้าปากแม่น้ำเจ้าพระยาเลย ได้แต่นั่งมองเรือเล็ก ใหญ่ แล่นเข้าออก เป็นหมามองเรืออยู่ตั้งนาน คราวนี่ได้สมใจอยากซะที ฮ่าๆๆๆๆๆ
        หน้าท่าของอู่ต่อเรือเวลาน้ำลงก็จะแห้งเป็นเลนไกลออกไปน่าจะเกือบครึ่งกิโลเมตรหรือกว่านั้นครับ ชายฝั่งแถวนั้นเป็นเหมือนกันหมด แต่เวลาน้ำขึ้น น้ำหน้าท่าจะสูงเกินสองเมตร วันไหนที่เรียกว่าน้ำเกิดก็เตรียมตัวได้เลยครับ ท่วมอู่ขนาดครึ่งแข้งกันเลยทีเดียว
      ช่วงนั้นโชคดีครับน้ำขึ้นตอนบ่ายๆ เรือก็ลอยลำสบายละ สุดท้ายมีผมกับพี่ที่บังคับเรือไปกันสองคน แรกๆ ผมก็นั่งดูลมชมวิวไปเรื่อย แต่พอเข้าร่องน้ำไปได้สักพัก พี่เขาก็ให้ผมได้ลองบังคับเรือดูมั่ง เป็นอะไรที่ตื่นเต้นสุดๆครับ เกิดมาก็ครั้งนี้แหละหนาที่ได้ขับเรือเข้าปากแม่น้ำเจ้าพระยาแล้ว วู้ๆๆๆๆๆๆ ผมก็ถือพังงาตามที่พี่เขาบอกมาเรื่อยๆ ซ้ายนิดๆ ขวาหน่อยๆ อีกไม่ไกลก็จะผ่านตลาดปากน้ำแล้ว ก็ได้ยินเสีบงหวูดเรือใหญ่ดังจนผมสดุ้ง หันหน้าหันหลังอยู่ พี่เขาก็บอกว่าให้ออกขวาไปหน่อยหลบพี่ใหญ่เขานิดนึง พอหันไปเห็นเต็มๆตาเท่านั้นแหละครับ พี่ใหญ่นี่เขาใหญ่จริงๆนะครับ ปานตึกสิบชั้นมาลอยน้ำแถมยังเลื่อนเข้ามาหาอย่างเร็วซะด้วย กะด้วยสายตาตอนนั้นห่างกันน่าจะไม่ถึงหนึ่งกิโลเมตรมั้งครับ ผมงี้เหงื่อออกมือเลยก็แล้วกัน แหม ก็มันครั้งแรกในชีวิตนิ อย่ากระนั้นเลย พี่ครับ รับพังงาของพี่คืนไปเถอะครับ ผมไม่ไหวแล้ว มือสั่นไปหมด บอกได้อย่างไม่อายครับว่ากลัวมากๆ พอเปลี่ยนมือแล้วก็ค่อยสบายตัวขึ้นเยอะเลย ทีนี้ก็ได้ชมวิวหลักร้อยล้านแล้วครับ แล้วเรือใหญ่ก็แล่นแซงซ้ายผ่านไปอย่างสวยงาม เมื่อมาถึงท่าเรือวัดมหาวงษ์ เรือใหญ่ลำนั้นก็ลับโค้งน้ำไปแล้ว..........
         จากข่าวเรือชนกันกลายมาเป็นการขับเรือยนต์ครั้งแรกของผม เพื่อจะบอกว่า เรือที่ใหญ่กว่าอาจจะแล่นช้าหรือเร็วกว่าเรือที่เรานั่งอยู่ก็ได้ แต่เรื่องที่ต้องระวัง ไม่ใช่ "ควร" นะครับ ใช้คำว่า "ต้องระวัง" ก็คือ เรือใหญ่ๆเวลาเขาเข้ามาใกล้เรือเล็กๆนี่ เขาไม่เห็นนะครับ เป็นหน้าที่ของเราเองที่ต้อง "เห็น" เขาให้ได้ก่อนที่เขาจะถึงตัว ไม่งั้นได้ว่ายน้ำกันแน่ๆหรือถ้าร้ายกว่านั้นก็ยาวครับไม่ได้กลับบ้านกันแล้ว และที่หลายคนอาจจะไม่ทราบหรือทราบแล้วแต่ไม่เข้าใจก็คือ เรือไม่มีเบรคเหมือนรถยนต์นะครับ มีแต่เดินหน้ากับถอยหลังและเกียร์ว่างเท่านั้น ถึงแม้จะถอยหลังได้ แต่ด้วยความเร็วและน้ำหนัก ทำให้แรงเฉื่อยยังมีมาก ไม่สามารถหยุดหรือถอยหลังได้ในทันที ยิ่งเรือใหญ่ๆ เวลาเลี้ยวนี่หมุนพังงาไปหลายรอบแล้วหัวเรือยังไม่เปลี่ยนทิศทางเลยครับ และพอหัวเรือเริ่มเปลี่ยนทิศทาง แต่ทิศทางที่เรือทั้งลำเคลื่อนที่ไปก็ยังเป็นเส้นตรงอยู่ระยะหนึ่ง เหมือนรถดริฟยังไงก็อย่างงั้นแหละครับแบบเอาข้างแถไปข้างหน้านั่นเอง
          ในชีวิตประจำวันของบางท่านอาจจะต้องนั่งเรือด่วน หรือเรือข้ามฟาก ก็อย่านั่งเพลินหรือนั่งหลับนะครับ อย่างน้อยก็นั่งดูเรือที่เขาสวนมาหรือแซงเราไปมั่งก็ยังดี ถือว่าดูกันเพลินๆ พลาดมายังหลบกันทัน อ้อ แล้วก็เล็งโฟมชูชีพไว้ด้วยครับว่ามันอยู่ตรงไหน เกิดอะไรขึ้นมาก็คว้าไว้ก่อนเลย อย่างน้อยก็มีหลักประกันว่ารอดแน่ๆ
         โม้ซะยาวเลยวันนี้ นี่ก็เกือบตีหนึ่งแล้วครับ ราตรีสวัสดิ์ครับทุกท่าน
 9-6-67  0:42 น. 

.....................................................................................................