สเกลหรืออัตราส่วน อีกที

              15 พฤศจิกายน 2566 0:27 น. สวัสดีครับทุกท่าน มาพบกันหลังเที่ยงคืนอีกแล้วครับท่าน เมื่อวาน ว่ากันเรื่องทำโมเดลแบบง่ายๆ เช่น โต๊ะ หรือเก้าอี้ รูปทรงสี่เหลี่ยม หรือวงกลมก็ได้ โดยใช้สเกลหรือมาตราส่วน หรือ อัตราส่วน แล้วแต่จะเรียกกัน ให้มันมีขนาดไม่เล็กเกินไปนักเช่น 1/5 ,1/10 เป็นต้น
           ทีนี้เพิ่งมานึกได้ว่าสมัยผมเริ่มเขียนแบบเรือใหม่ๆ เรื่องที่เป็นปัญหาสำหรับผมมากที่สุดก็คือเรื่องของ สเกล ทั้งการวัดการเขียน โดยมีเครื่องมือที่เรียกว่าไม้สเกลสามเหลี่ยมเป็นพระเอก จำได้ว่าผมเคยลงบทความเกี่ยวกับสเกลไปเมื่อนานมาแล้ว ให้บอกว่าเมื่อไหร่ก็จำไม่ได้แล้วครับ ครั้นจะบอกให้ไปค้นดูกันเอาก็จะโหดร้ายไปหน่อย เพราะนานมากแล้วจริงๆ อาจจะเป็นเมื่อต้นปีที่ผ่านมาหรือไม่ก็ปีที่แล้วมั้งครับจำไม่ได้จริงๆ เอาเป็นว่าผมจะมาอธิบายแบบย่อๆแต่อาจจะยาวสักนิดนึง สำหรับมือใหม่หัดเขียนแบบก็อาจจะมึนงง ง่วงเหงาหาวนอนกันบ้างล่ะครับ
        ที่ผมบอกไปเมื่อวานนี้ว่า มีแค่ดินสอกับไม้บรรทัด ยางลบ ก็เขียนแบบได้และทำโมเดลแบบง่ายๆได้แล้วนั้นก็อาจจะกล่าวเกินจริงไปหน่อย แต่ก็ใช่ว่าเป็นไปไม่ได้นะครับ ถ้าเข้าใจเรื่องของการเข้า สเกล หรืออัตราส่วน มันก็จะง่ายขึ้นมากเลยทีเดียว
        การเขียนแบบกับการทำโมเดลมันเหมือนกันอยู่อย่างนึงคือ ย่อขนาดของวัตถุหรืออะไรก็ตามที่เราอยากจะสร้าง ให้มันมีขนาดเล็กลง หรือใหญ่ขึ้นกว่าความเป็นจริง เพื่อเขียนลงบนกระดาษขนาดเล็กได้ หรือทำเป็นโมเดลหรือหุ่นจำลองที่มีขนาดเล็กลง หรือใหญ่กว่างานของจริง เพื่อดูและศึกษาความเป็นไปได้ที่จะสร้างมันในขนาดเท่าของจริงต่อไป อย่างน้อยๆก็ได้เห็นรูปร่างหน้าตาที่แท้จริงหรือใกล้เคียงว่าเมื่อสร้างออกมาแล้วมันเป็นแบบนี้ เราหรือผู้ที่อยากได้ชอบมันหรือเปล่า ดีกว่าที่จะไปเริ่มสร้างงานในขนาดจริงออกมา พอเสร็จแล้วเราเห็นแล้วก็บอกไม่ชอบไม่เอา มันก็จะเสียเวลา เสียเงิน เสียความรู้สึกกันเปล่าๆ แต่สมัยนี้มันมีอีกวิธีหนึ่งก็คือทำโมเดลหรือหุ่นจำลองในคอมพิวเตอร์เป็นแบบ สามมิติ หมุนดูได้ทุกด้านทุกมุม นั่นก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งครับที่แยกออกไปต่างหาก เพราะมือใหม่หัดเขียนแบบคงใช้เวลาอีกนานกว่าจะไปถึงตรงนั้น
        มาว่ากันเรื่อง สเกลหรืออัตราส่วนกันก่อน ผมจะเรียกว่า สเกลก็แล้วกันครับสั้นดี มาดูภาพกันครับ

        ข้างบนนี้คือโมเดลเครื่องบินมีขนาด 1/144 นั่นหมายความว่าเมื่อประกอบโมเดลตัวนี้เสร็จแล้วมันจะมีขนาดเล็กกว่าของจริง 144 เท่านั่นเองหรืออีกนัยนึงก็คือเครื่องบินจริงๆจะมีขนาดใหญ่กว่าโมเดลตัวนี้ 144 เท่าเช่นกัน


          นี่ก็เป็นโมเดลเครื่องบินอีกแบบหนึ่ง เมื่อประกอบเสร็จจะมีขนาดเล็กกว่าของจริง 72 เท่า ใหญ่กว่าตัวข้างบนหนึ่งเท่าตัว


           ละนี่ก็เป็นโมเดลอีกตัวหนึ่งที่มีขนาดเล็กกว่าของจริง 48 เท่า
        scale 1/144 ,1/72 ,1/48 ฯลฯ ตัวเลข 1 หมายถึงหนึ่งหน่วย จะเป็น เซ็นฯ เป็นมิลฯ เป็นเมตร หรือเป็นกิโลเมตรก็ตาม แต่มันคือขนาดที่ย่อมาจากขนาดจริงที่เป็นตัวเลขอยู่หลังเครื่องหมาย / นั่นเอง เราสามารถกำหนดเองได้หมด แต่ในกรณีข้างบนทั้งสามภาพเป็นของบรษัทผู้ผลิตเขากำหนดมาอย่างนั้นเองครับ ถามว่าทำไม สเกลมันไม่เห็นมี 1/10 ,1/50 ฯหรือสเกลที่มีอยู่ในไม้สเกลสามเหลี่ยมเลย ก็ขอตอบว่า ผมก็ไม่ทราบเหมือนกันครับ โตมาจำความได้ก็เห็นชุดประกอบพลาสติกจำลองพวกนี้มีสเกลอย่างนี้กันอยู่แล้ว อันนี้เป็นของเครื่องบินนะครับ ถ้าเป็นเรือ ก็ 1/300 ,1/350 ,1/700 ฯ ประมาณนั้น แต่ถ้าเป็นพวกรถถังหรือตัวฟิกเเกอร์ หรือตัวทหาร ก็จะมาในสเกล 1/35 ซะเป็นส่วนใหญ่ ถ้าจะให้เดาว่าทำไมถึงใช้สเกลขนาดนี้ ผมก็จะเดาว่าในสมัยก่อนเขาป้องกันการก๊อปปี้กันมั้งครับ เลยทำออกมาในขนาดที่แปลกๆหน่อย หรือไม่ก็อาจจะเป็นขนาดที่เขาเห็นว่ามันเหมาะสมแล้วก็เป็นได้เหมือนกัน
        นั่นคือตัวอย่างในเรื่องของสเกลนะครับ ทีนี้มาว่าเรื่องของเรามั่ง สมุติว่าเรามีแค่ไม้บรรทัดธรรมดาหนึ่งอัน

        ปรกติไม้บรรทัดธรรมดาทั่วไปจะมีขีดแบ่งระยะเป็นสองมาตราคือ นิ้ว ,ฟุต กับ มิลลิเมตร ,เซ็นติเมตร อันนี้ทุกท่านทราบกันดีอยู่แล้ว ดังภาพข้างบน มีไม้บรรทัดวางขนานกับไม้สเกลสามเหลี่ยม ขีดที่วัดระยะบนไม้บรรทัดในด้าน เซ็นติเมตรจะมีอยู่สามสิบเซ็นติเมตร ส่วนในด้านของนิ้ว จะมีอยู่ สิบสองนิ้วหรือหนึ่งฟุตนั่นเอง ถ้าสังเกตดีๆ หนึ่งฟุตมันจะยาวกว่า สามสิบเซ็นนิดๆ นั่นเพราะว่า 1" = 25.4 mm. นั่นเอง ดังนั้นถ้า 12" = 12x25.4 ก็จะได้เท่ากับ 304.8 mm. หรือ 30.48 เซ็นติเมตรนั่นเอง ที่ต้องอธิบายตรงนี้ก็เพื่อจะบอกว่า เหล็กรูปพรรณเช่น เหล็กกล่อง เหล็กฉาก เหล็กแผ่น ฯ ที่มีขายในบ้านเรา บางขนาดเขาใช้เป็น นิ้ว หรือ ฟุต กันครับ ตรงนี้ผมก็เคยอธิบายไปเมื่อนานมาแล้ว เช่น เหล็กฉาก 4"x4" หนา 1.5 mm. แฮะๆขนาดกว้างและสูงเป็นนิ้วแต่ความหนาเป็นมิลฯ หรือเหล็หแผ่นขนาด 5'x20' หนา 6 mm. บางท่านคิดว่าเหล็กแผ่นนี้มันกว้าง 1.5 เมตร ยาว 6 เมตร หนา 6 มม. ใช่ไหมครับ แต่มันไม่ใช่ ถ้าเอาขนาดที่ว่าเป็นเมตรนี้ไปคิดน้ำหนักล่ะก็ หายไปหลายเลยทีเดียวครับ ลองเอาไปคิดปริมาตรกันดูนะครับว่ามันต่างกันขนาดไหน.......ยาวจริงๆด้วยแฮะ ไว้พรุ่งนี้มาต่อกันครับ นี่ก็ตีสองละ พรุ่งนี้ครับ 2:20 น.
      22:33 น. สวัสดีตอนดึกครับ มาต่อกันเรื่องสเกลสำหรับทำโมเดลแบบง่ายกัน จากข้างบนที่อธิบายมาซะยืดยาว คำว่า "scale 1/xx" มีความหมายอีกอย่างหนึ่งว่า เป็นสเกลที่ใช้ในระบบ เมตริก หรือ มิลลิเมตร เซ็นติเมตร เมตร ฯ ครับ ถ้าเป็น นิ้ว ฟุต นี่ผมก็จำไม่ได้ละ เคยใช้อยู่ไม่กี่ครั้งตอนที่เรือ MV FOX เข้ามา เพราะแบบเขามาเป็น นิ้ว ฟุต ครับ

          ข้างบนเป็นแบบระบบระบายอากาศของเรือ H.M.S BEAGLE & FOX ที่ผมมีอยู่ scale :- 1"/4= 1 FOOT บนไม้สเกลระบบนิ้ว ฟุต ก็จะมีสเกลพวกนี้อยู่ครับ แบบบางแผ่นก็ใช้ csale:- 2"=1FOOT ฯ ก็มี
         ทีนี้ก็คงพอจะเข้าใจในการอ่านค่าสเกลต่างๆกันพอสมควรนะครับ ตัวอย่างเช่น scale 1/10 ก็หมายความว่า ระยะจริง 10 มิลลิเมตร แต่ในแบบที่ใช้สเกลนี้ เท่ากับ 1 มิลลิเมตร หรือ ระยะจริง 1000 มิลฯหรือ 1 เมตร ระยะในแบบก็จะเท่ากับ 100 มิลฯ หรือ 10 เซ็นฯ นั่นเอง ดังนั้นไม้บรรทัดธรรมดาที่เรามีอยู่ก็จะใช้แทนไม้สเกลได้หลากหลายพอสมควร เช่น 1/10 ,1/100 ,1/5 ,1/20 ฯ


            ภาพข้างบน ในไม้สเกลสามเหลี่ยม เป็น scale 1/100 นั่นคือจาก 0-1 มีค่าเท่ากับ 1 เมตร และแต่ละขีดในนั้นก็จะมี่าเท่ากับ 10 เซ็นฯ แต่ในไม้บรรทัดจาก 0-1 มีค่าเท่ากับ 1 เซ็นฯ เราก็ใช้ไม้บรรทัดของเราวัดระยะใน scale 1/100 ได้เช่นกันเพราะมันเท่ากันนั่นเอง หรือถ้าเป็น scale 1/10 ในไม้สเกลฯ จาก 0-1 ก็จะมีค่าเท่ากับ 10 เซ็นฯ ในแต่ละขีดก็จะมีค่าเท่ากับ 1 เซ็นฯ แต่ในการเขียนแบบจริงๆโดยทั่วไป หน่วยที่ใช้จะเป็น มิลลิเมตร เช่นมีตัวเลขกำกับบนเส้นบอกขนาดว่า 100 นั่นหมายความว่าระยะนั้นคือ 100 มิลลิเมตรนั่นเอง เขาจะไม่ใส่หน่วยต่อท้าย นอกจากระยะนั้ยจะบอกเป็น เซ็นฯ หรือเป็นเมตร เขาก็จะเขียนต่อท้ายตัวเลยนั้นไปด้วยเช่น 10 cm. หรือ 10 ซ.ม. ก็คือ ระยะนี้เท่ากับ 10 เซ็นฯ นั่นเอง หรือ 25 เมตร หรือ 25 m. ก็คือระยะที่กำกับไว้เท่ากับ 25 เมตร ครับ สังเกตในไม้สเกลไว้นะครับที่ระยะ 10 เมตร มันก็เท่ากับ 10 เซ็นฯ ในไม้บรรทัด เริ่มง่วงยังครับ 5555555

             มาดูที่ scale 1/200 กันมั่ง จาก 0-5 คือ 5 เมตร ขีดสั้นลงมาหน่อยนั่นคือขีดละ 1 เมตร ขีดสั้นที่สุดในระหว่างหนึ่งเมตรก็คือ 20 เซ็นฯ มาดูที่ไม้บรรทัดมั่ง 1 เซ็นฯ ก็เท่ากับสองขีดกลางในไม้สเกล ก็เป็นว่า 1 เซ็นฯ ในไม้บรรทัดเท่ากับ 2 เมตร ในไม้สเกลที่ scale 1/200 และ 10 เมตร ของไม้สเกล ก็จะเท่ากับ 5 เซ็นฯ ในไม้บรรทัด ถ้าเป็น scale 1/20 ล่ะครับ 5 เมตร ในไม้สเกลก็จะเท่ากับ 50 เซ็นฯ และ 10 เมตร ก็จะเท่ากับ 1 เมตร ใo scale 1/20 นั่นเอง และมันก็ตรงกับ 5 เซ็นฯในไม้บรรทัดของเราด้วย 5555555 มึนดีแท้ครับ


        นี่เป็น scale 1/250 ,1/25 ,1/2.5 ฯ ลองไปนั่งดูกันครับ ไม้บรรทัดเราช่วยได้จริงนะครับ ตัวเลขบนไม้สเกล 0 ,5 ,10 ,15 ,20 ฯ ความจริงมันตรงกับ 2 ,4 ,6 ,8 ,10 เซ็นฯ บนไม้บรรทัดนะครับ แต่กล้องมือถือผมมันไม่ค่อยดีเลยดูเยื้องๆกันไปหน่อย


          อันนี้เป็น scale 1/500 บนไม้สเกลครับ ไปดูเที่ยบกับไม้บรรทัดนะครับ เราจะได้ scale 1/500 ,1/50 ,1/5 ฯ ครับ ลองไปเที่ยบดู
        จะเห็นได้ว่า ไม้บรรทัดธรรมดาของเราสามารถใช้แทนไม้สเกลได้หลายหลายมาก แต่ต้องไม่สับสนและดูดีๆนิดนึงครับ scale 1/2 ,1/5 ,1/10 ,1/20 ,1/25 ,1/50 ,1/100 ,1/200 ,1/250 ,1/500 ฯ ก็พอที่จะใช้ทำโมเดลได้หลากหลายสเกลเลยทีเดียว เหนืออื่นใด ต้องฝึกฝนบ่อยๆครับ หรือถ้าพอจะมีทุนสักหน่อยก็หาซือไม้สเกลสามเหลี่ยมไว้สักอัน ราคาก็น่าจะหลักร้อยขึ้นแล้วมั้งครับในตอนนี้ 

          
   ภาพข้างบนได้มาจาก :https://www.thaitechno.net/dip/productdetails.php?id=109329&uid=38708
        ถ้าจะให้แนะนำก็ควรจะใช้แบบ A สีแดงๆนั่นแหละครับ เหมาะกับพวกเราสำหรับเริ่มต้นแล้วครับ มีหลายยี่ห้อมากมาย และราคาก็หลากหลายมากไปเลือกดูกันเอานะครับ
          ขอจบเรื่องของ สเกล ไว้แค่นี้ครับ ครั้งต่อไปอาจจะมาทำโมเดลง่ายๆอย่างที่ว่ากันไว้ก็ได้ครับ วันนี้ราตรีสวัสดิ์ครับทุกท่าน ขอให้ทุกท่านถูกหวยร่ำรวยอย่างไม่มีเหตุผล และที่สำคัญขอให้มีสุขภาพดีกันทุกท่านครับ
0:25 น.         

...........................................................................................................................